1 Samuel 17

Goliat kêkili lau Israel

1Lau Pilisti sêkac nêŋ lau siŋŋa sa sêpi tageŋ aŋga malac Judaŋa teŋ ŋaê Soho. Êsêac sê becobo kêsêp Soho ma Aseka ŋasawa aŋga Epes-Damim. 2Saul to lau Israel sêkac sa sêpi tageŋ amboac tonaŋgeŋ ma sê becobo aŋga gamêŋ Ela. Go êsêac têdênaŋ tauŋ sebe sênac siŋ endeŋ lau Pilisti. 3Lau Pilisti sêkô lôc ŋamakeŋ ma Israel sêkô lôc ŋamakeŋ ma gaboaŋ gêc ŋaluŋ. 4Go lau Pilistinêŋ ŋac siŋsêlêc kêsa aŋga êsêacnêŋ toŋ gêmêŋ, ênê ŋaê Goliat aŋga malac Gat. Eŋ ŋac waso-waso baliŋ sec kêtôm saka samuc teŋ ma ŋasêku. 5Eŋ kêkuc kululuŋ ki ma kêsô ŋakwê ki. Ŋakwê ki tau ŋawapac kêtôm 75 kilo. 6Eŋ kêkwa atêkwa auc ŋa ki ma gêôc kêm ki. 7Kêm ŋadambê kêtôm sap ma kêm ŋamata ki ŋawapac kêtôm 10 kilo. Ma ênê ŋac teŋ gêja ênê lautuc kêsêlêŋ gêmuŋ eŋ. 8Eŋ kêsa mêŋkêkô ma gêmôêc gêdêŋ lau Israel gebe “Kêtu asageŋŋa amac amêŋ abe anac siŋ. Aê Pilisti teŋ ma Saulnê sakiŋwaga amac atom me. Ajaliŋ nêm ŋac teŋ sa êsêp êndêŋ aê êmêŋ. 9Eŋ embe êtôm gebe ênac aê êndu, naŋgo atu amacnêm sakiŋwaga. Mago aê embe jaku eŋ tulu ma janac eŋ êndu, naŋgo amac atu aêacma sakiŋwaga ma anam sakiŋ aêac.” 10Ma Pilisti tau kêsôm gebe “Ocsalô tonec aê kasu lau Israel susu gebe akêŋ ŋac teŋ mêŋaêagêc anac tauŋ.” 11Saul to Israel samob sêŋô Pilisti nê biŋ tonaŋ e nêŋ ŋalêlôm ŋagogo ma têtêc tauŋ ŋanô.

Dawid gêô lasê siŋmala

12Dawid eŋ ŋac Epra aŋga Betlehem Judaŋa latu. Ŋac tau nê ŋaê Isai. Isai latui 8. Ma gêdêŋ Saulnê têm ŋac tau kêtu ŋamalacanô su. 13Nê latui ŋamataŋa têlêac têdaguc Saul kêtu siŋŋa. Lau têlêac tau nêŋ ŋaê tonec ŋacsêga Eliab ma ŋac kêtu luagêcŋa nê ŋaê Abinadab ma ŋac kêtu têlêacŋa Sama. 14Dawid eŋ ŋac ŋamuŋa. Tageŋ lau ŋamataŋa têlêac tonaŋ têdaguc Saul sêja. 15Ma Dawid gêwi Saul siŋ kêsêp ŋasawa ŋagêdô ma gêmu gêja Betlehem gebe ejop tamanê domba. 16Kêtôm bêc 40 ŋabêbêc to ŋakêtula samob Pilisti Goliat tonaŋ kêsa jakêkô nê mala.

17Gêdêŋ bêc teŋ Isai kêsôm gêdêŋ latu Dawid gebe “Ôkôc gadob topolom sigob ma polom 10 tonec ôndêŋ têwami ôna gamêŋ becoboŋa, 18ma ôkêŋ su-gêjac-anô 10 tonec êndêŋ êsêacnêŋ gôliŋwaga. Ma ôlic têwami oc sêmoa amboac ondoc, go ôkôc gêŋ teŋ, taŋ êwa sa gebe sêmoa ŋajam naŋ, ômu ômôêŋ.”

19Saul to êsêac ma lau Israel samob sêjac siŋ gêdêŋ lau Pilisti sêmoa gaboaŋ Ela. 20Dawid gêdi gêdêŋ bêbêc kanucgeŋ ma gêwi domba siŋ gêdêŋ ŋac teŋ gejob ma kejoŋ gêŋ gêja kêtôm tama Isai kêjatu eŋ. Eŋ jagêô lasê siŋ ŋamala tau ma lau siŋ têdênaŋ tauŋ gebe sêsa êtu siŋŋa ma sêjam lasê. 21Israel to Pilisti têdênaŋ tauŋ towalaŋ-towalaŋ. 22Dawid kêlêwaŋ nê waba su kêsêp ŋac gejob wabaŋa lêma ma kêlêti gêdêŋ lau towalaŋ ma kêtu kênac têwai gebe sêmoa amboac ondoc. 23Êsêac sêjam biŋgalôm gêdêŋ tauŋ sêmoa ma ŋac waso-waso Goliat tau kêsa jagêmôêc biŋ, taŋ gêmuŋŋa gêmôêc gêdêŋ êsêac naŋ, kêtiam ma Dawid gêŋô biŋ tau.

24Gêdêŋ taŋ lau Israel sêlic ŋac tau naŋ, êsêac têtêc tauŋ ma sêc. 25Êsêac sêsôm gebe “Amac alic ŋac, taŋ kêsa gêmêŋ naŋ, me masi. Eŋ kêsa gêmêŋ kêtu êsu Israel susuŋa. Ŋac taŋ ênac eŋ êndu naŋ, kiŋ oc êkêŋ waba taêsam êndêŋ eŋ êtu ŋac tolêlôm to êkêŋ latuo êndêŋ eŋ ênam ma ênac tamanê gôlôac êŋgic gebe sêkêŋ takis êtiam atom.” 26Go Dawid kêtu kênac lau, taŋ sêkô têdabiŋ eŋ naŋ, gebe “ŋac samuc Pilisti tê mêŋkêsu Anôtô mata jali nê siŋwaga susu nê asa. Teŋ embe ênac eŋ êndu ma enseŋ biŋ susuŋa su aŋga Israel oc sêmoasiŋ eŋ ŋa asageŋ.” 27Tec lau tau sêjô eŋ awa ma sêsôm biŋ ŋakôniŋŋa gebe ŋac, taŋ ênac eŋ êndu naŋ, oc sêmoasiŋ eŋ ŋa gêŋ amboac tonaŋ.

28Têwa ŋacsêga Eliab gêŋô Dawid gêjam biŋgalôm gêwiŋ lau ma têtac ŋandaŋ kêsa ma kêsôm eŋ gebe “Aôm kôsêp gômôêŋ tonec kêtu ageŋŋa. Ma gôwi domba ŋapopoc aŋga oba ônê siŋ gêdêŋ asa gebe ejop. Aê kajala gebe aôm kotoc taôm sa ma nêm ŋalêlôm sec tau tonec gebe gômôêŋ gobe ôlic siŋ tonec.” 29Dawid gêjô biŋ tonaŋ gebe “Aê gagôm asageŋ keso. Aê gajam kênac ŋaômageŋ.” 30Go eŋ kêkac tau ôkwi aŋga ênê gêdêŋ ŋac teŋ ma kêtu kênac biŋ tageŋ tonaŋ kêtiam. Ma lau sêjô awa kêtôm ŋamataŋa.

31Biŋ taŋ Dawid kêsôm naŋ, lau sêŋô ma têdôŋ gêdêŋ Saul. Ma eŋ kêsakiŋ biŋ gêdêŋ Dawid gebe “Ôndêŋ aê ômôêŋ.” 32Ma Dawid kêsôm gêdêŋ Saul gebe “Ŋoc ŋatau, lau sênam golec sa êtu ŋac ônêŋa amboac secgeŋmaŋ. Nêm sakiŋwaga aê gabe naaêagêc Pilisti tônê anac tauŋ.” 33Tageŋ Saul kêsôm gêdêŋ Dawid gebe “Masi, aôm naônac siŋ êndêŋ Pilisti tonaŋ atom. Aôm kôtôm Pilisti tau atom, gebe aôm ŋac wakuc ma eŋ ŋac siŋsêlêc laŋgwa.” 34Mago Dawid kêsôm gêdêŋ Saul gebe “Nêm sakiŋwaga aê gajob tamocnê domba. Gêdêŋ taŋ lewe me bôclai ber gêmêŋ ma gêjam geŋgeŋ domba teŋ naŋ, 35aê kajanda kadaguc eŋ e kajaŋgo domba su aŋga eŋ awasuŋ. Ma embe êsa tau sa êndêŋ aê, go aê jakôc ênê êm tôŋ ma jamakiŋ eŋ êndu. 36Nêm sakiŋwaga aê gajac lewe to ber ŋagêdô êndu su ma ŋacsamuc Pilisti tônê oc êtap gêŋ tageŋ tônê sa amboac tonaŋ gebe kêsu Anôtônê lau siŋ susu.” 37Ma Dawid kêsôm biŋ teŋ gêwiŋ gebe “Apômtau taŋ gêjam aê kêsi aŋga lewe to bôclai ber nêŋ ŋaclai naŋ, oc ênam aê kêsi aŋga Pilisti tau nê ŋaclai êwiŋ.” Go Saul kêsôm gêdêŋ Dawid gebe “Amboac tonaŋ ôna, ma Apômtau êmoa êwiŋ aôm.” 38Go Saul kêkêŋ tau nê ŋakwê siŋŋa gêdêŋ Dawid. Kêkêŋ kululuŋ ki Dawid kêkuc ma kêkêŋ eŋ kêsô ŋakwê ki ŋagala. 39Ma Dawid kêjandiŋ Saulnê siŋ gêsac ŋakwê ŋaô ma kêsêlêŋ gebe ênsaê e gêgôm elêmê, gebe eŋ kêtôm gêŋ tau atom. Tec Dawid kêsôm gêdêŋ Saul gebe “Aê katôm gebe jasêlêŋ tolaukasap samucgeŋ tonec atom, gebe katôm gêŋ tau atom.” Amboac tonaŋ Dawid kêsêlô gêŋ samob tonaŋ su kêtiam. 40Go kêmêgôm nê tôc kêsêp lêma ma kêjaliŋ dabaŋ matu ŋawasi lemeŋteŋ aŋga bumaŋ sa ma kêkêŋ kêsêp atali. Lêma kêmêgôm nê dabaŋ tôŋ ma gêdêŋ Pilisti tau gêja.

Dawid gêjac Goliat endu

41Ŋac Pilisti kêtu oloŋ-oloŋ gêdêŋ Dawid gêmêŋ ma ênê ŋac gêja lautuc gêmuŋ eŋ. 42Ŋac tau gêlic Dawid ma kêpuc mata tôŋ eŋ e kêsu eŋ susu gebe eŋ ŋac matac tolaŋôanô ŋajamanô. 43Ma Pilisti tau kêsôm gêdêŋ Dawid gebe “Aê kêam me, tec kôkôc tôcgeŋ gôdêŋ aê gômôêŋ.” Ma kêpuc boa Dawid kêsam nê anôtôinêŋ ŋaê. 44Ma Pilisti tau kêsôm gêdêŋ Dawid gebe “Ômôêŋmaŋ, aê,oc jakêŋ aôm ôtu moc to bôclai nêŋ gwada.” 45Dawid gêjô eŋ awa gebe “Aôm gôc siŋ to kêm ma gôja lautuc gôdêŋ aê gômôêŋ ma aê nec gadêŋ aôm gajam lausiŋ undambêŋa nêŋ Apômtau to lau Israel nêŋ siŋwaga nêŋ Anôtô, taŋ kôsu eŋ susu naŋ laŋô. 46Ocsalô tonec Apômtau oc êkêŋ aôm ôsêp aê lemoc ma aê oc janac aôm êndu ma jandim aôm gêsômtêkwa êŋgic. Ma jakêŋ lau Pilisti nêŋ ŋawêlêlaŋ êtu moc umboŋ ŋalabuŋa to bôclai nomŋa nêŋ gwada. Go lau nomŋa samob sêjala gebe Israelnêŋ Anôtô gêmoa. 47Ma lau samob, tec sêkac sa aŋga tonec nec sêlic gebe Apômtau kêpô lêna tubac to kêm ênam lau saŋa atom, gebe siŋ tonec kêtu Apômtaunê siŋ ma eŋ oc êkêŋ amac asêp aêac lemeŋ.”

48Gêdêŋ taŋ Pilisti tau kêtu gasuc Dawid naŋ, Dawid kêlêti ŋagaôgeŋ gêdêŋ eŋ gêja. 49Eŋ kêkêŋ lêma kêsêp nê atali ma gic dabaŋmatu teŋ sa ma kêdaiŋ e jagêjac Pilisti têbêla palap tageŋ. Poc tau kêtuc eŋ môkêapac popoc ma gêu tau laŋôanô jagêdêŋ nom.

50Amboac tonaŋ Dawid kêku Pilisti tulu ŋa dabaŋ topoc. Eŋ gêjac Goliat e gêu tau ma gêmac êndu ma siŋ teŋ kêsêp Dawid lêma atom. 51Go Dawid kêlêti gêdêŋ eŋ jakêsô palap eŋ ma gêbuc ênê siŋ sa gêjac eŋ êndu go gêdim eŋ gêsutêkwa gêŋgic. Lau Pilisti sêlic gebe nêŋ siŋsêlêc gêmac êndu su, tec sêc. 52Ma lau Israel to Juda dêdi sêjam lasê ma sêjanda lau Pilisti e gêdêŋ Gat to Ekron nêŋ tuŋbôm ŋakatam. Ma lau Pilisti, taŋ siŋ gêjac êsêac ôliŋ lasê naŋ, sêc intêna-intêna aŋga Saraim e gêdêŋ Gat to Ekron. 53Go lau Israel sêkac tauŋ ôkwi sêmu sêmêŋ ma sêjaŋgo lau Pilisti nêŋ waba, taŋ gêc nêŋ gamêŋ becoboŋa naŋ, samob su. 54Ma Dawid kêkôc Goliat nê môkêapac ma kêkôc gêja Jerusalem ma kêkêŋ ênê laukasap gêc taunê becobo.

55Gêdêŋ taŋ Saul gêlic Dawid kêsa gêja gebe ênac Pilisti tau naŋ, eŋ kêtu kênac nê ŋac siŋsêlêc Abner gebe “Abner, ŋac matac tônê asanê latu eŋ.” Ma Abner gêjô eŋ awa gebe “O kiŋ, aê gajam kauc eŋ biŋŋanôgeŋ.” 56Ma kiŋ kêsôm gebe “Ôkip ŋac matac tau nê ŋam sa. Asanê latu eŋ.” 57Amboac tonaŋ gêdêŋ taŋ Dawid gêjac Pilisti êndu ma gêmu gêmêŋ naŋ, Abner kêkôc eŋ gêdêŋ Saul gêja. Dawid gegeŋ Pilisti nê môkêapac tôôŋgeŋ. 58Ma Saul kêtu kênac eŋ gebe “ Ŋacnec, asa latu aôm.” Ma Dawid gêjô eŋ awa gebe “Nêm sakiŋwaga Isai aŋga Betlehem nê latu aê.”